Florür uygulaması, çocuklarda diş çürüklerini önlemenin en etkili yollarından biridir.
Çocuklarda Florür Uygulaması (Florür Vernik ve Jel Tedavisi)
Florür koruması: Çürüksüz Gülüşlerin Sırrı
Florür uygulaması, çocuklarda diş çürüklerini önlemenin en etkili yollarından biridir. Diş minesini güçlendiren florür; vernik, jel veya macun şeklinde diş yüzeyine uygulanır. Ata Diş Kliniği’nde pedodontistlerimiz tarafından güvenli dozlarda uygulanan bu yöntem, çocuğunuzun diş sağlığını uzun süre korur.
Florür Nedir? Ne İşe Yarar?
Florür, doğada bulunan doğal bir mineraldir ve diş minesini aside karşı daha dayanıklı hale getirir. Dişlere florür uygulandığında, asitlerin neden olduğu mineral kaybı azalır, çürük bakterilerinin etkisi zayıflar. Bu nedenle florür, çocuklarda koruyucu diş hekimliği uygulamalarının temelini oluşturur.
Florürün diş minesine katılması, demineralizasyonu engeller ve dişlerin yeniden mineralizasyonunu sağlar. Bu sayede çürüklerin başlangıç safhası önlenebilir veya tersine çevrilebilir. Ayrıca, düzenli florür uygulaması ile diş çürüğü riski %20–40 oranında azalabilir. Aksi takdirde, tedavi edilemeyecek seviyedeki hasarlarda ilerlemiş çürüklerde süt dişi çekimi gerekebilir.
Çocuklarda Florür Uygulaması Nedir?
Florür uygulaması, çocuğun diş yüzeyine profesyonel florürlü jel veya vernik sürülmesi işlemidir. Uygulama tamamen ağrısızdır ve genellikle 5–10 dakika sürer. Amaç; çocuğun dişlerini çürüğe karşı daha dayanıklı hale getirip, diş minesini uzun vadeli koruma altına almaktır.
Uygulama, lokal (jel veya vernik) ya da sistemik olarak uygulanır. Günümüzde çocuklar için lokal uygulamalar tercih edilmektedir.
Florür Jel ve Florür Vernik Uygulaması Arasındaki Fark Nedir?
| Özellik | Florür Jel | Florür Vernik (Cila) |
| Uygulama şekli | Ağızda 4 dakika bekletilen kaşık veya aplikatör ile uygulanır. | Fırça veya kalem ile diş yüzeyine sürülür |
| Etki süresi | Daha kısa süreli etki | Uzun süreli koruma sağlar |
| Tercih edilen yaş | 6 yaş ve üstü | 0–12 yaş arası, özellikle 0–6 yaş ve engelli çocuklar |
| Klinik uygulama sıklığı | 4–6 ayda bir | 6 ayda bir |
Florür Jel uygulaması çocukların ağızlarına çocuk kaşığı veya kaşık benzeri aparatla yerleştirilir, ağızda 4 dakika bekletilir. Ardından fazla flor alınır. Ağızda kalan florürün tükürülmesi gerekir. 6 yaş altındaki çocuklarda tükürme ihtiyacı tam sağlanamadığı için genellikle uygulanmaz.
Florür Vernik uygulaması, özel fırça veya kalemle diş yüzeyine sürülür, saniyeler içinde kurur, tükürme gerektirmez ve özellikle 0–6 yaş ile engelli çocuklar için uygundur.
Florür Uygulaması Kimlere Yapılır? Kimlere Yapılmaz?
✔ Yapılır:
- Süt dişleri veya yeni çıkan kalıcı dişleri olan çocuklara
- Sık tatlı veya şeker tüketen çocuklara
- Çürüğe yatkın diş yapısına sahip çocuklara
⚠ Dikkat Edilir / Yapılmaz:
- Florür alerjisi olan çocuklarda
- Yüksek florlü içme suyu bulunan bölgelerde yaşayan çocuklarda (florozis riski nedeniyle)
AAPD ve EAPD, lokal flor uygulamalarının diş çürüğünü azaltmada etkili olduğunu belirtmektedir. DSÖ de flor uygulamalarını diş çürüklerini önleme için önermektedir.
Çocuklarda Florür Uygulaması Nasıl Yapılır?
- Diş yüzeyi hekim tarafından nazikçe temizlenir ve kurulanır.
- Hekim, yaşa ve çürük riskine göre uygun florür jel veya vernik seçer.
- Uygulama, özel bir fırça veya aplikatör yardımıyla yapılır.
- 30 dakika boyunca çocuğun bir şey yiyip içmemesi istenir.
Flor uygulaması ağrısızdır ve tek seansta tamamlanır. 5 yaş ve altı çocuklarda vernik uygulaması tercih edilir; tükürme ihtiyacı yoktur ve uygulama saniyeler içinde sertleşir. Bu sayede yutma riski ve flor intoksikasyonu riski minimumdur.
Florür Uygulamasından Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?
- İlk 30 dakika boyunca su içilmemelidir.
- Uygulama sonrası 4 saat boyunca diş fırçalanmamalıdır.
- O gün aşırı sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalıdır.
Flor vernik uygulamasında 2 saat boyunca bir şey yememek ve içmemek, florün diş üzerinde kalıcılığını artırır. Uygulamanın yapıldığı minumum 4 saat diş fırçalanmaması gerekir.
Florür Zararlı mı? Yan Etkileri Var mı?
Uygun dozlarda uygulandığında florür kesinlikle zararlı değildir. Ancak fazla miktarda florür alınması (örneğin yutma yoluyla) “florozis” adı verilen beyaz lekelenmelere yol açabilir. Bu nedenle florür uygulaması mutlaka pedodonti uzmanı tarafından yapılmalıdır.
Florür Uygulaması Ne Kadar Süre Etkili?
Florürün koruyucu etkisi yaklaşık 6 aya kadar devam eder. Diş hekiminin önerisine göre yılda 2–4 kez tekrarlanabilir.
Yüksek çürük risk grubundaki çocuklarda 3 ayda bir, orta risk grubunda 6 ayda bir uygulanması önerilir. Düzenli uygulama ile diş çürüğü oranı %40’a kadar azalabilir.
Çocuklarda Florür Uygulaması Hangi Yaşta Başlamalı?
Florür uygulaması, süt dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren (1–2 yaş) yapılabilir. Okul çağına kadar düzenli aralıklarla sürdürülmesi, daimi dişlerin de korunmasını sağlar. Genellikle 6 ayda bir kontrol önerilir.
Evde Florür Kullanımı – Diş Macunu Seçimi
Evde kullanılan diş macunlarının florür oranı da önemlidir:
- 3 yaş altı çocuklarda → pirinç tanesi kadar florürlü macun
- 3 yaş üstü çocuklarda → bezelye tanesi kadar florürlü macun kullanılmalıdır.
Aileler, çocukları için doğru florürlü macunu seçmeden önce pedodontistten tavsiye alabilir.
İstanbul’da Çocuklarda Florür Uygulaması
Ata Diş Kliniği, İstanbul’da çocuklara özel florür jel ve vernik uygulamaları sunan sayılı merkezlerdendir. Tedaviler, uzman pedodontistler tarafından yapılır ve çocukların rahat edebileceği özel ortamda gerçekleştirilir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Florür uygulaması ağrılı mı?
Hayır, tamamen ağrısız ve kısa süren bir işlemdir.
Florür ne sıklıkla uygulanmalı?
6 ayda bir düzenli kontrolle yapılması önerilir.
Evde florür takviyesi yapılmalı mı?
Hayır, yalnızca diş hekimi önerisiyle yapılmalıdır.